Perdana Menteri Anwar Ibrahim perlu menggunakan pendekatan semak dan imbang yang lebih berkesan dengan menyokong penjawat awam melakukan pembaharuan yang mencukupi dan bukannya meminta mereka melaporkan salah laku terus kepadanya, kata Pusat Memerangi Rasuah dan Kronisme (C4).
"Dalam ucapan bulanannya di Jabatan Perdana Menteri, Anwar mengulas mengenai lebihan perbelanjaan dana awam oleh kerajaan terdahulu dan menggesa pegawai awam bertindak sebagai semak dan imbang dalam mencegah rasuah dan pembaziran.
"Walaupun sentimen itu dihargai, kenyataan seterusnya yang menggesa sebarang penyelewengan dilaporkan terus kepadanya adalah membimbangkan.
"C4 tidak bersetuju dengan pendekatan ini, kerana ia tidak berkesan pada terbaik, dan paling teruk, ia mengukuhkan lagi kuasa Anwar sebagai perdana menteri dan menteri kewangan - portfolio yang sepatutnya kekal berasingan," katanya dalam kenyataan hari ini.
C4 berkata bahawa pembentukan kerajaan perpaduan mungkin telah membuatkan keadaan kepada Anwar untuk memegang kedua-dua portfolio, walaupun dia pernah menentang amalan itu.
"Walaupun begitu, beberapa persoalan utama telah timbul. Adakah perlindungan untuk pemberi maklumat terjamin sekiranya mereka mengemukakan kepada perdana menteri?
"Sejauh manakah sistem pemberi maklumat yang tertumpu kepada perdana menteri boleh dilaksanakan, berkesan dan tidak berat sebelah?
"Dan bagaimana pemberian maklumat boleh menghapuskan pembaziran dan rasuah," soal NGO itu.
Sehubungan itu, C4 menggesa kerajaan supaya mengutamakan pembentangan Rang Undang-Undang Perolehan, yang telah pun dibentangkan dalam Pelan Pencegahan Rasuah Nasional (NACP) di bawah Strategi 3.
"Jika agenda kerajaan adalah untuk menghapuskan pembaziran demi kepentingan tadbir urus yang baik, Rang Undang-undang Perolehan yang lengkap akan menetapkan proses perolehan yang telus - yang membolehkan orang ramai mengakses dan meneliti perolehan dan menghapuskan kaedah rundingan langsung yang tidak jelas seperti yang dijanjikan oleh Anwar ketika dilantik sebagai perdana menteri.
"Ini juga selaras dengan kenyataan Anwar baru-baru ini bahawa sekitar RM3 bilion hingga RM4 bilion boleh dijimatkan oleh kerajaan berhubung perolehan peralatan ketenteraan dengan pelaksanaan proses perolehan yang teliti," katanya.
Semak Akta Perlindungan Pemberi Maklumat
C4 juga menggesa kerajaan mengkaji semula Akta Perlindungan Pemberi Maklumat 2010 (WPA 2010) kerana versi sedia ada dibelenggu dengan beberapa kelemahan.
Dengan membuat beberapa penambahbaikan, perundangan itu akan menjadikan semua laporan yang dibuat oleh penjawat awam dalam jabatan atau kementerian tidak membawa sebarang kesan kepada mereka.
"Pindaan mesti dibuat kepada Seksyen 6 (1) Akta termasuk membenarkan pendedahan kepada pihak luar seperti media, Ahli Parlimen, pertubuhan masyarakat sivil dan badan lain yang tidak disenaraikan dalam Akta.
"Pada masa ini, peruntukan itu hanya membenarkan laporan difailkan dengan agensi penguatkuasaan dan akibatnya, seseorang kehilangan perlindungan jika mereka memutuskan untuk mendedahkan maklumat itu secara terbuka," tambah C4.
Ia juga berkata Seksyen 6(1) Akta itu boleh dipinda selanjutnya untuk memasukkan pembelaan kepentingan awam yang boleh dibangkitkan oleh pemberi maklumat yang mendedahkan maklumat yang dilarang oleh undang-undang lain seperti Akta Rahsia Rasmi 1972, Seksyen 133 Akta Perkhidmatan Kewangan 2013 serta Seksyen 203A Kanun Keseksaan.
"Undang-undang ini menghalang pemberi maklumat daripada mendedahkan beberapa maklumat tertentu dan mereka boleh menghadapi pendakwaan jenayah jika mereka mendedahkan maklumat itu.
"Undang-undang seperti ini adalah punca pemberi maklumat enggan tampil dan mendedahkan amalan rasuah, terutamanya jika mereka berdepan dengan denda yang tinggi," katanya.
C4 juga mencadangkan Seksyen 11(1) WPA, perlu dipinda untuk memberikan kuasa kepada agensi penguatkuasaan untuk membatalkan perlindungan kepada pemberi maklumat.
"Pindaan itu harus memberikan budi bicara kepada agensi penguatkuasaan untuk menggunakan beberapa tahap fleksibiliti untuk menimbang semua faktor yang terlibat apabila membuat keputusan mengenai pembatalan perlindungan.
"Undang-undang semasa tidak memberi ruang kepada agensi penguatkuasaan untuk membuat keputusan apabila membuat keputusan mengenai pembatalan yang disifatkan penting apabila memberi maklumat.
"Selain itu, kami juga menggesa kerajaan untuk menubuhkan badan pengawasan yang ditugaskan untuk membincangkan dan memutuskan pembatalan perlindungan pemberi maklumat - yang bebas daripada pengaruh cabang eksekutif," katanya.