Kerajaan Perikatan Nasional (PN) dipertikai kerana memutuskan untuk tidak mendedahkan perincian perjanjian penyelesaian berjumlah AS$1.4 bilion antara kerajaan, 1MDB dan Goldman Sachs kerana "klausa kerahsiaan".
NGO Pusat Jurnalisme Bebas (CIJ) menyatakan rasa tidak senang terhadap keputusan ini menyebutnya sebagai "kurangnya ketelusan dan kebertanggungjawaban awam."
Menurut jawapan parlimen tertulis oleh Menteri Undang-undang Takiyuddin Hassan pada 17 November, kerajaan tidak dapat memberikan akses kepada perincian perjanjian "Untuk mengelakkan sebarang tindakan undang-undang diambil akibat pelanggaran terma perjanjian".
"CIJ mempersoalkan mengapa kerajaan membuat perjanjian jika mempunyai klausa kerahsiaan yang ketat yang menghalang pendedahan," kata Pengarah Eksekutif CIJ Wathshlah G Naidu dalam satu kenyataan hari ini.
"Tentunya kerajaaan dan pemimpinnya mengetahui bahawa perjanjian seperti itu akan merosakkan kepentingan, pertanggungjawaban dan ketelusan masyarakat kerana ini bermaksud isi perjanjian tersebut tidak akan diteliti oleh masyarakat?
"Ini sangat relevan membawa kepada unsur penyelewengan yang berlaku di 1MDB, yang menjadi isu kepentingan umum," katanya.
Tambahan pula, syarat kerahsiaan yang sah biasanya merangkumi kepada tidak mendedahkan maklumat yang penting bagi rundingan mengenai syarat penyelesaian dan wajar dibatasi pada jangka masa perundingan, jelas Naidu.
Dia berkata CIJ mengambil perhatian dan menyedari kepentingan melindungi maklumat peribadi dan sensitif daripada didedahkan dan boleh menjadi sasaran penyalahgunaan - misalnya, maklumat yang berkaitan dengan keselamatan negara, pertahanan dan ketenteraman awam.
"Namun (kerajaan) harus memastikan bahawa anggapan menyeluruh mengenai kerahsiaan tidak menjadi norma dan digunakan sebagai "jalan mudah" untuk mengelakkan perkongsian maklumat yang seharusnya dan dapat disebarkan secara sah," tambahnya.
Dilaporkan pada bulan Julai bahawa Goldman Sachs bersetuju untuk mengembalikan AS$ 4.5 bilion (RM19 bilion) dengan bayaran pertama AS$ 2.5 bilion yang akan dibayar dalam dua bulan.
Baki AS$1.4 bilion (RM5.97 bilion) akan dibayar setelah aset yang berkaitan dengan salah urus niaga tersebut dikembalikan kepada kerajaan.
Goldman Sachs terlibat dengan 1MDB mengumpulkan bon AS$ 6.5 bilion (RM27.72 bilion) antara 2009 dan 2014.
Pada bulan Ogos tahun lalu, pihak pendakwa raya Malaysia mengemukakan 17 pertuduhan jenayah terhadap Goldman Sachs yang berkaitan dengan terbitan bon dan pelbagai urusan 1MDB.
Berikutan itu, bank menawarkan cadangan untuk menyelesaikan masalah tersebut.
Naidu juga berkata bahawa Takiyuddin (gambar, atas) telah gagal untuk memberi penjelasan sekiranya pandangan awam dan persepsi buruk dipertimbangkan sebelum klausa kerahsiaan tertentu dipersetujui.
"Jika tidak mendatangkan bahaya, kepentingan keadilan, dalam hal ini, harus mengatasi kepentingan pihak terlibat perjanjian dalam menjaga kerahasiaannya," katanya, dengan menyebutkan bahawa United Kingdom, Indonesia dan Sri Lanka telah membuat kemajuan yang signifikan untuk menjamin ketelusan dan akses maklumat melalui penerapan undang-undang hak untuk maklumat awam.
Dia meminta kerajaan untuk menyatakan dengan jelas syarat-syarat wajib "kerahsiaan" dan memberikan justifikasi undang-undang mengenai hal-hal berikut jika kerajaan gagal untuk mendedahkan kepada umum syarat-syarat perjanjian penyelesaian:
- Alasan dan kepentingan munasabah bagi pihak untuk merahsiakan maklumat mengenai penyelesaian;
- Mengapa syarat kerahsiaan tidak boleh dikecualikan secara sah demi kepentingan orang ramai;
- Akibat atau kemudaratan yang akan berlaku sekiranya maklumat tersebut diberikan kepada orang ramai;
- Jangka masa maklumat mesti dirahsiakan, dan;
- Ramalan atau beban undang-undang khusus bagi pihak yang mendedahkan.