Seorang daripada enam bekas hakim yang terbabit dalam krisis kehakiman pada 1988 hari ini mendedahkan bagaimana integriti badan kehakiman telah dicerobohi dengan campurtangan mantan Perdana Menteri, Tun Dr Mahathir Mohamad.

Bekas Hakim Mahkamah Agung, Tan Sri Azmi Kamaruddin mendakwa, Dr Mahathir mahu meminta Artikel 121 dalam Perlembagaan Persekutuan - satu peruntukan mengenai pemisahan kuasa antara badan perundangan, badan kehakiman dan kerajaan.

"Saya rasa beliau mahu memerintah seperti seorang diktator. Beliau (Dr Mahathir) sudah pun mengetuai badan perundangan (dan) beliau mahu badan kehakiman juga diletak di bawah kuasanya. Itulah niatnya," kata Azmi.

Beliau berkata, Dr Mahathir sebenarnya sangat bijak "membunuh dua ekor burung dengan satu batu".

"Saya kata begitu kerana apa yang beliau lakukan sangat bijak kerana beliau mahu meminta perlembagaan dan meletakkan badan kehakiman di bawahnya," tambah Azmi.

Azmi memberitahu pemberita demikian selepas menerima bayaran ex-gratia yang disampaikan sendiri oleh Menteri di Jabatan Perdana Menteri, Datuk Zaid Ibrahim.

Zaid menyerahkannya kepada Azmi di rumah bekas hakim tersebut, dekat Jalan Ampang di Kuala Lumpur hari ini. Mereka berdua bagaimanapun enggan menyatakan jumlah yang diterima itu.

Berbalik kepada Dr Mahathir, bekas hakim itu juga berkata, ketika waktu kritikal pada 1988, Dr Mahathir sedang menghadapi satu kes di mana 11 penyokong Tengku Razaleigh Hamzah, yang mencabarnya bagi jawatan presiden, telah membawa perkara itu ke mahkamah.

"Itulah sebabnya beliau mahu badan kehakiman diletakkan di bawahnya. Saya pasti beliau tidak akan menafikannya," tambah Azmi.

Pertelingkahan antara Dr Mahathir dan Tengku Razaleigh kemudiannya membawa kepada pengharaman Umno. Umno baru ditubuhkan kemudiannya.

Azmi juga mendedahkan bagaimana penggantungan perkhidmatannya telah membunuh kariernya sebagai seorang hakim kanan.

Azmi: Dr M bunuh karier saya

"Saya hilang kenaikan pangkat dan kekananan saya bila semua ini berlaku. Ketika itu, dalam hirarki hakim-hakim, saya di tempat keenam bila perkhidmatan saya digantung.

"Dan bila saya didapati tidak bersalah (oleh tribunal), saya kekal di tempat keenam dan dinaikkan pangkat ke tempat kelima hanya selama 10 tahun, manakala mereka yang di bawah saya, telah melompat melepasi saya," kata Azmi.

Azmi dan lima lagi hakim kanan, termasuk Ketua Hakim Negara ketika itu, Tun Salleh Abbas (kini) telah dihadapkan ke tribunal pada 1988 yang berakhir dengan pemecatan tiga hakim mahkamah agung, termasuk Salleh manakala yang lainnya digantung perkhidmatan.

Sebagai sebahagian daripada usaha kerajaan untuk memulihkan integriti badan kehakiman ekoran tekanan daripada masyarakat perundangan, yang mencapai kemuncaknya selepas pendedahan klip video Lingam, Perdana Menteri, Datuk Seri Abdullah Ahmad Badawi - pada 17 April lalu - berkata kerajaan akan membayar ex-gratia kepada mereka.

Zaid juga menyampaikan bayaran tersebut kepada Salleh di rumahnya di Setiawangsa. Semua hakim-hakim lain yang turut terbabit, juga menerima bayaran ex-gratia mereka.

Salleh menyambut baik bayaran tersebut sebagai satu usaha ikhlas oleh pihak kerajaan untuk "menamatkan

peristiwa krisis kehakiman 1988 yang memalukan itu".

"Walaupun sukar bagi sukar kreajaan untuk memohon maaf sepenuhnya dalam keadaan politik sekarang, bayaran ex-gratia itu merupakan satu kompromi dan mencerminkan keberanian kerajaan untuk berbuat demikian," kata bekas hakim negara itu.

Sementara itu, Zaid berkata kerajaan mesti belajar daripada apa yang telah berlaku.

"Satu daripadanya ialah prinsip pemisahan kuasa di mana tiada campurtangan dalam badan kehakiman oleh pihak eksekutif, mesti dihormati dan kerana itulah saya mencadangkan kabinet mengembalikan semula Artikel 121 Perlembagaan Persekutuan.

"Jika kita dapat lakukan ini, maka ia bermakna prinsip yang Azmi dan Salleh cuba pertahankan pada 1988 akan mencapai objektifnya. Kita tidak mahu seorang diktator memerintah negara ini di mana beliau seorang sahaja yang boleh mengatur segala-galanya. Kita mahu badan kehakiman mempertahankan demokrasi," kata Zaid.

Katanya, perkara kedua yang perlu dipelajari ialah mempunyai hakim-hakim perlunya berani dan berhemah tinggi yang integriti mereka tidak dapat dipersoalkan.