Kerajaan Kelantan gagal dalam percubaannya untuk memasukkan 14 persoalan undang-undang dalam perbicaraan kes saman terhadap Petroliam Nasional Berhad (Petronas) kerana didakwa melanggar kontrak berhubung royalti minyak.

Semasa menolak permohonan itu semalam, Hakim Mahkamah Tinggi Datuk Rosnaini Saub memutuskan bahawa Mahkamah Persekutuan memutuskan tiga soalan teras undang-undang yang perlu dibicarakan di Mahkamah Tinggi.

Satu persoalan ialah sama ada kerajaan Kelantan, sebagai plaintif, mempunyai sebarang hak di bawah undang-undang ke atas petroleum di dalam kawasan 'pelantar benua' sebagai yang ditakrifkan dalam Akta Pelantar Benua 1966 di luar pantai Kelantan dan hanya sebelum enakmen Akta Pembangunan Petroleum 1974 dan pelaksanaan perjanjian yang bertarikh 22 Mac, 1975, antara plaintif dan yang defendan pertama, Petronas. Kerajaan persekutuan adalah defendan kedua.

Satu lagi soalan ialah berhubung apa hak negeri itu ke atas petroleum di kawasan daratan mahupun di luar pesisir Kelantan sebelum mula berkuatkuasanya Akta Pembangunan Petroleum 1974 pada 1 Oktober  1974, dan pelaksanaan Perjanjian Kelantan dan Geran Kelantan pada 9 Mei 1975.

Rosnaini juga menolak permohonan peguam Tommy Thomas, yang mewakili kerajaan Kelantan, supaya menangguhkan keputusan sementara menunggu rayuan di Mahkamah Rayuan.

Mahkamah menetapkan dua hari mulai 23 November untuk mendengar saman itu.

Tan Sri Cecil Abraham mewakili Petronas manakala Peguam Kanan Persekutuan Suzana Atan mewakili kerajaan persekutuan.

Pada 2 Julai tahun lepas, Mahkamah Persekutuan memerintahkan saman yang akan dikembalikan ke Mahkamah Tinggi Kuala Lumpur diselesaikan dengan cara menentukan persoalan undang-undang tanpa perbicaraan penuh di bawah Aturan 14A Kaedah-Kaedah Mahkamah 2012.

Dalam ketetapan itu, panel lima anggota Mahkamah Persekutuan Hakim-hakim yang diketuai oleh Tan Sri Abdull Hamid Embong berkata tidak ada pertikaian fakta dalam kes itu untuk memerlukan mahkamah memanggil saksi-saksi untuk memberi keterangan.

Mahkamah tertinggi membuat keputusan itu selepas menolak rayuan kerajaan Kelantan terhadap keputusan Mahkamah Rayuan pada 26 April 2012, yang mengekalkan keputusan Mahkamah Tinggi yang mengarahkan supaya saman sivil diputuskan kepada persoalan undang-undang.

Pada 30 Ogos 2010, kerajaan Kelantan memfailkan saman itu terhadap Petronas, dengan menuntut bahawa Petronas menjelaskan bayaran tertunggak dan bayaran tunai hadapan bagi pengeluaran petroleum di luar pantai Kelantan, seperti terkandung dalam perjanjian cari gali petroleum antara mereka.

Dalam pernyataan tuntutan, kerajaan negeri juga memohon pampasan dan kos. Bagaimanapun, ia tidak menyatakan jumlah tuntutan daripada Petronas.    

Dalam saman itu, kerajaan negeri berkata Perjanjian Petroleum Kelantan yang ditandatangani pada 9 Mei 1975 dengan jelas menyebut bahawa Petronas perlu membayar secara tunai hasil minyak sebanyak lima peratus, sama ada daripada cari gali di daratan atau luar pantai.

Satu fasal dalam perjanjian itu menyebut bahawa pembayaran perlu dibuat dalam bentuk tunai dua kali setahun pada atau sebelum 1 Mac dan pada atau sebelum 1 September.

Kerajaan Kelantan menamakan Petronas sebagai satu-satunya defendan. Bagaimanapun, Kerajaan Persekutuan berjaya dalam permohonannya sebagai pencelah untuk dinamakan sebagai defendan kedua dalam saman itu.

- Bernama